ਹਾਂਜੀ ਮੈਂ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਜੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ। ..ਦੋਸਤੋ, ਮੈਂ ਕਿਤੇ ਵੀ ਜਦੋਂ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ਤੋਂ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਬਿਨਾ ਕਿਸੇ ਮਤਲਬ ਤੋਂ ਐਵੇਂ ਹੀ ਕੱਛਣਾ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦੈ। . ਮੈਂ ਕਦੇ ਵੀ ਕਿਸੇ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਇਮਾਰਤਾਂ, ਨਵੇਂ ਖੜੇ ਬੁੱਤ (ਹੁਣ ਤੇ ਲੋਕ ਇਥੇ ਆਪਣੇ ਜਿਓੰਦੇ ਜੀ ਹੀ ਆਪਣੇ ਬੁੱਤ ਟਿਕਾ ਲੈਂਦੇ ਨੇ। ...ਕਿ ਪਤਾ ਬਾਅਦ ਦਾ, ਜਨਤਾ ਦੇ ਮੂਡ ਦਾ ਕੁਛ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਚਲਦਾ, ਬਾਈ !!) .... ਮੈਨੂੰ ਤੇ ਉਸ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀਆਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਮੁੱਡਿਆਂ ਆਪਣੇ ਵੱਲ ਖਿੱਚਦਿਆਂ ਹੋਣ ਜਿਵੇਂ। .. ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣੇ ਰੁੱਖ, ਓਥੇ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪੁਰਾਣੇ ਬੰਦੇ, ਓਹਨਾ ਦੇ ਜੱਦੀ ਘਰ, ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਬਿਲਡਿੰਗਾਂ। ....ਤੇ ਸਦੀਆਂ ਦੀ ਮਾਰ ਨਾਲ ਓਹਨਾ ਦੀਆਂ ਭੁਰ ਭੁਰ ਕੇ ਅੱਧੀਆਂ ਹੋ ਚੁਕੀਆਂ ਇੱਟਾਂ।....ਕਿਓਂ ਚੰਗਾ ਲੱਗਾ ਏ ਮੈਨੂੰ ਇੰਨਾ ਨਾਲ ਨੇੜਤਾ ਰੱਖਣਾ।...ਕਿਓਂ ਕਿ ਇੰਨਾ ਦੀ ਹਰ ਇਕ ਦੀ ਇਕ ਆਪਣੇ ਕਹਾਣੀ ਏ, ਪੁਰਾਣੇ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤੇ ਚਾਹੇ ਅੱਖਾਂ ਬੋਲਦਿਆਂ ਨੇ...ਇਹ ਰੁੱਖ ਵੀ ਸਾਨੂੰ ਕੁਛ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਨੇ....ਆਪਣਾ ਦੁੱਖ ਸੁੱਖ ਵੰਡਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਨੇ...ਤੇ ਬੜੀ ਸੋਝੀ ਵੀ ਸਾਡੀ ਝੋਲੀ ਚ ਪਾ ਦਿੰਦੇ ਨੇ.... ਸਾਡੀ ਉਡਾਰੀ ਥੋੜੀ ਜਿਹੀ ਠੱਪੀ ਜਾਂਦੀ ਏ ਕਿ ਪੁੱਤ ਰਹਿਣਾ ਤੇ ਕੁਛ ਵੀ ਨਹੀਂ ਓ, ਪੁਲਾਂਘਾਂ ਜਿੰਨੀਆਂ ਮਰਜੀ ਮਨਮੁਖ ਹੋ ਕੇ ਪੱਟੀ ਜਾ, ਪੁੱਤ।
ਯੂਨੀਵਰਿਸਟੀ ਤੋਂ ਮੈਨੂੰ ਆਇਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਚ 1969 ਚ' ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਸਾਹਿਬ ਦੇ 500ਵੇਂ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਉਤਸਵ ਦੇ ਮੌਕੇ ਉੱਤੇ ਇਹ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਲੋਕ ਬੜੇ ਖੁਸ਼ ਸਨ, ਲੋਕੀਂ ਸਾਈਕਲਾਂ ਤੇ ਜਾ ਜਾ ਕੇ ਓਥੋਂ ਦੇ ਘੇੜੇ ਕਟ ਕੇ ਆਉਂਦੇ ਸਨ....ਨਹੀਂ, ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਮੈਂ ਕਦੋਂ ਗਿਆ ਸੀ....ਲੋ ਜੀ, ਆ ਗਿਆ ਚੇਤਾ ਲਿਖਦੇ ਲਿਖਦੇ। ... ਆਪਣੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ (ਮੈਥੋਂ 10 ਸਾਲ ਵੱਡੇ ਨੇ) ਦੇ ਲੇਡੀ ਸਾਇਕਲ ਦੇ ਪਿਛੇ ਬਹਿ ਕਿ ਉੰਨਾ ਦੇ MA ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਕਰਣ ਗਿਆ ਸੀ....ਇਹ 1974 ਦੇ ਗੱਲ ਹੋਵੇਗੀ। ..ਮੈਂ ਉੰਨਾ ਦਿਨਾਂ ਚ ਪੰਜਵੀ ਜਮਾਤ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਾਰਤਾਂ ਚ ਰੁਝਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਸ਼ਾਇਦ... ਵਾਹ ਜੀ ਵਾਹ, ਮੈਂ ਤੇ ਸਾਇਕਲ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰਦਾ ਕਰਦਾ ਉਸ ਇਮਾਰਤ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿੰਝ ਉਸਾਰਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਇਸ ਨੂੰ....ਪਹਿਲਾਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਜਾਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੁੰਦੀ।.. GT Road ਤੋਂ ਅਸੀਂ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਇਸ ਚ ਵੜਦੇ ਸੀ, ਤੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇਕ ਵੱਡੀ ਜਿਹੀ ਇਮਾਰਤ ਨਜ਼ਰੀਂ ਪੈਂਦੀ ਸੀ... ਬੱਸ ਇਹਦੇ ਬਾਹਰ ਹੀ ਇਕ ਪਾਸੇ ਰੋਸ਼ਨਦਾਨ ਨੁਮਾ ਬਾਰੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਤੁਸੀਂ ਓਥੇ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨਾਲ ਰਾਬਤਾ ਕਾਇਮ ਕਰ ਸਕਦੇ ਸੀ..
ਹੁਣੇ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਇਹ ਗੱਲ ਬਾਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮੈਨੂੰ ਧਿਆਨ ਆਇਆ ਕਿ ਵੇਖਾਂ ਯੂਨੀਵਰਿਸਟੀ ਦੇ ਐਮਬਲੇਮ ਤੇ ਕੀ ਲਿਖਿਆ ਹੈ...ਨੇਟ ਤੇ ਮੈਂ ਉਸਨੂੰ ਖੋਲਿਆ ਵੀ, ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਪੜ੍ਹ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।...ਕਾਸ਼, ਇਸ ਉਤੇ ਇਹ ਵੀ ਕਿਤੇ ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ।.... ਮਿਟੀ ਧੁੰਦ ਜਗ ਚਾਨਣ ਹੋਇਆ !!
ਲਿਖਣ ਵੇਲੇ ਵੀ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਕਿਹੜੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਚੇਤੇ ਆਉਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਨੇ...ਜਿਵੇਂ ਅਜ ਹੀ ਵੇਖੋ ਮੈਂ ਇਸ ਪੋਸਟ ਦਾ ਸਿਰਲੇਖ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ..ਨਿਰਭਉ ਸੋਚ ਦੀਆਂ ਉਡਾਰੀਆਂ .. ਤੇ ਮੈਂ ਗੱਪਸ਼ੱਪ ਕਰਨੀ ਸੀ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ। ..ਉਸ ਦੀ ਤੇ ਗੱਲ ਤੇ ਪਰੇ ਰਹਿ ਗਈ ਤੇ ਮੈਂ ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਦੇ ਹੜ੍ਹ ਨਾਲ ਵੱਗ ਗਿਆ... ਦੂਜਾ ਗੱਲ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿਸ ਕੁਛ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਲੈਪਟਾਪ ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਆਇਆ ਹੈ, ਮੇਰੀ ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਹੀ ਜਿਵੇਂ ਬਦਲ ਗਈ ਹੋਵੇ ਜਿਵੇਂ। ..ਢੇਰ ਇਕੱਠਾ ਹੋਇਆ ਹੈ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਕਹਾਣੀਆਂ ਕਿੱਸੇਆਂ ਦਾ। ..ਹਾਫੜਾ ਪੈ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਮੈਨੂੰ।.. ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਸਹਿਜੇ ਸਹਿਜੇ ਵੀ ਹੋ ਜਾਉ ਇਹ ਕੰਮ, ਸਮਝਾ ਰਿਹਾਂ ਜੀ ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ....😄
ਹਾਂ ਜੀ, ਇਕ ਗੱਲ ਹੋਰ....ਸਾਡੇ ਬਚਪਨ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਚੋਂ ਇਕ ਗੱਲ ਇਹ ਵੀ ਚੇਤੇ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਚਾਵਲ ਰਿੰਨ੍ਹਣ ਵੇਲੇ ਉਸਦੀ ਪਿੱਛ ਕੱਢੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਤੇ ਸੂਤੀ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੂੰ ਉਸ ਪਿੱਛ ਵਿਚ ਡੁਬੋਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਸੀ ਮਾਇਆ ਲੱਗ ਰਹੀ ਹੈ....ਅੱਛਾ ਇਕ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ ਵੀ ਸੀ, ਚੌਲ ਅਜੇ ਅੰਗੀਠੀ ਦੇ ਉੱਤੇ ਪਤੀਲੇ ਚ ਰਿੰਨ੍ਹੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ਸੀ ਤੇ ਘਰ ਦੀਆਂ ਬੀਬੀਆਂ ਉਸ ਦਾ ਇਕ ਦਾਣਾ ਫੇਹ ਕੇ ਵੇਖ ਲੈਂਦੀਆਂ ਕਿ ਠੀਕ ਰਿੰਨੇ ਗਏ ਨੇ ਕੇ ਅਜੇ ਸਹਿੰਦੇ ਨੇ (ਮਤਲਬ ਅਜੇ ਕੱਚੇ ਨੇ)....ਕਹਿਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਸਿਰਫ ਇੰਨੀ ਕਿ ਇਕ ਚਾਵਲ ਨੂੰ ਟੋਹ ਕੇ ਇਹ ਵੇਖ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਏ ਕਿ ਸਾਰੇ ਪਤੀਲੇ ਚ ਪਏ ਚਾਵਲ ਕਿੰਜ਼ ਦੇ ਹੋਣਗੇ।...
ਠੀਕ ਓਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਜੀ ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਚ ਇੰਝ ਹੀ ਮੱਟਰਗਸ਼ਤੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਉੱਠਣ ਇਕ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਬੱਸ ਨਿਕਲੀ ਜਿਸ ਉੱਤੇ ਇਹ ਸਲੋਗਨ ਸੀ.....ਇਸ ਦੁਨੀਆਂ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੀ ਨਿਰਭਉ ਸੋਚ ਦੀ ਲੋੜ੍ਹ ਹੈ..... ਰਬ ਦੀ ਸੋਹੁੰ।..ਚਿਤ ਖੁਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਵੀ ਉਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਰੂਪੀ ਦੇਗ ਦਾ ਇਕ ਚਾਵਲ ਟੋਹਣ ਵਰਗਾ ਹੀ ਸੀ, ਦੋਸਤੋ.
The World Needs Fearless Ideas!! |
ਇਹ ਨਹੀਂ ਕਿ ਜਿਵੇਂ ਅਸੀਂ ਥ੍ਰੀ ਇਡੀਓਟਸ ਫਿਲਮ ਵੇਖ ਕੇ ਓਹਦੀ ਤਾਰੀਫ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਆਪਣੇ ਨਿਆਣਿਆਂ ਤੇ ਡਾਕਟਰ-ਇੰਜੀਨਿਅਰ ਬਨਣ ਦਾ ਦਬਾ ਪਾਉਣਾ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ। ..ਪਰ ਉਸ ਯੂਨੀਵਰਿਸਟੀ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ ਰੋਡ-ਇੰਸਪੈਕਟਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮੈਂ ਬਿਲਕੁਲ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਅਸਲ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਿੰਨੂੰ ਆਖਦੇ ਨੇ, ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਮਾਹੌਲ ਦੇਣ ਦਾ ਕਿ ਮਤਲਬ ਏ, ਉੰਨਾ ਦੀ ਸੋਚ ਅਜਿਹੇ ਮਾਹੌਲ ਚ ਕਿਵੇਂ ਪਲਰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਸਬ ਆਪਣੀ ਅੱਖੀਂ ਡਿੱਠਾ।
ਡਿੱਠਾ ਲਿਖਿਆ ਤੇ ਚੇਤਾ ਆਇਆ ਕਿ ਇਹ ਜਿਹੜੀਆਂ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਉਸ ਪਿੱਛੇ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਪਈ ਇਹ ਕਿਤਾਬ ਹੈਂ ਜਿਹੜੀ ਮੈਂ 15 ਕੁ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਖਰੀਦੀ ਸੀ... ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਘੇਰੇ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ। .. ਫੇਰ ਕਹਿਣਾਂ ਹਾਂ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਵੇਹਲ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ।
😁...ਇਹੋ ਕਿਤਾਬਾਂ ਹੀ ਮੇਰੇ ਲਈ ਧਾਰਮਿਕ ਗਰੰਥ ਹਨ....ਮੈਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਣਾ ਇੰਝ ਲਗਦੈ ਜਿਵੇਂ ਮੈਂ ਇੰਨੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਉੱਘੀਆਂ ਸ਼ਖਸ਼ੀਅਤਾਂ ਨਾਲ ਗੁਫ਼ਤਗੂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੋਵਾਂ।...ਇੰਝ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋਣ ਕਿ ਜਵਾਨਾਂ (😄...???), ਅਸੀਂ ਤੇ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਕਹਿ ਲਈ, ਤੂੰ ਵੀ ਤੇ ਉਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾ !!)
ਚੰਗਾ ਜੀ. ਬਾਕੀ ਦੀਆਂ ਫੇਰ ਜੀ। ... ਅਜ ਗੁਰਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਲ ਚਾਲ ਪਾਈ, ਇਹ ਸਾਰੀ ਦਾਤੇ ਦੀ ਮੌਜ ਏ.... ਤੁਹਾਨੂੰ ਓਥੇ ਛਕੇ ਇਕ ਗੁਰੂ ਦੇ ਲੰਗਰ ਬਾਰੇ ਵੀ ਦੱਸਣਾ ਏ, ਅਗਲੀ ਵਾਰੀ ਸਹੀ.....
ਹੁਣੇ ਇਹ ਗੀਤ ਚੇਤੇ ਆ ਰਿਹੈ। ..ਮੈਨੂੰ ਤੇ ਜਦੋਂ ਚੇਤੇ ਆਉਂਦੈ , ਮੈਂ ਤੇ ਇਹਨੂੰ ਉਸ ਵੇਲੇ ਸੁਨ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ...ਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਟਿਕਿਆ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਹਾਂ। ....ਨਹੀਂ ਤੇ ਐਵੇਂ ਹੀ ਸੋਚ ਦੀਆਂ ਉਡਾਰੀਆਂ ਮਾਰਦਾ ਫਿਰਦਾ ਹਫ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ..ਗਾਣਾ ਤੇ ਭਾਵੇਂ ਕਿਸੇ ਹਿੰਦੀ ਫਿਲਮ ਦਾ ਏ, ਪਰ ਪੰਜਾਬੀ ਚ ਹੈ.....ਵੈਸੇ ਵੀ ਰੱਬੀ ਗੱਲਾਂ ਕਿਸੇ ਇਕ ਜ਼ੁਬਾਨ ਵਾਸਤੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਿਆਂ।...ਸਾਰੀ ਸ਼੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਵਾਸਤੇ ਸੁਨੇਹੇ ਦਰਜ ਹੁੰਦੇ ਨੇ ਇੰਨਾ ਚ.........ਅਸਰ ਵੀ ਥੋੜਾ ਬਹੁਤ ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੀ ਹੈ.....ਜਦੋਂ ਦਾ ਮੈਂ ਇਸ ਰੱਬੀ ਗੀਤ ਦਾ ਮੁਰੀਦ ਹੋਇਆ ਹਾਂ, ਕਿਤੇ ਆਉਂਦੇ ਜਾਉਂਦੇ ਵੇਲੇ ਮੈਨੂੰ ਕੀਤੇ ਸੜਕ ਵਿਚਾਲੇ ਇੱਟ, ਵੱਡਾ ਰੋੜਾ ਵਿਖ ਜਾਂਦੈ ਤੇ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਲਾਂਭੇ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ....ਚੇਤੇ ਆ ਜਾਂਦੀ ਏ ਇਹੋ ਗੱਲ। ..ਓਥੇ ਅਮਲਾਂ ਦੇ ਹੋਣੇ ਨੇ ਨਬੇੜੇ।
No comments:
Post a Comment